Stłoczenie zębów to problem, którego nazwa jest samoobjaśniająca. „Stłoczone zęby” to problem pojawiający się dość często, zwykle relatywnie łatwy do opanowania, szczególnie jeśli wizyta u ortodonty nastąpi w miarę szybko. Z drugiej strony – poważnym problemem jest to, że wiele osób bagatelizuje ten problem, ryzykując zdecydowanie więcej, niż mogłoby się wydawać.
Czym jest stłoczenie zębów?
O stłoczeniu zębów mówi się, kiedy zęby nie mieszczą się w łuku zębowym. Dochodzi wówczas do ich zbyt ciasnego ustawienia, co sprawia, że zęby ulegają wykrzywieniu, a niekiedy osłabione mogą też zostać kości szczęki. Stłoczenia zębów uznawane są za samodzielną jednostkę chorobową, ale trzeba podkreślić, że problem stłoczonych zębów może rozwinąć się do formy, w której nieestetyczny wygląd będzie już tylko pobocznym problemem.
Rodzaje stłoczenia zębów
- Stłoczenia pierwotne (uwarunkowane genetycznie, czasem opisywane jako pierwszorzędowe). Mechanizm jest dość oczywisty: tego rodzaju stłoczenia pojawiają się, jeśli duże zęby nie mają fizycznie możliwości zmieścić się w relatywnie małym łuku zębowym.
- Stłoczenia zębów wtórne (drugorzędowe). Dochodzi do nich wtedy, kiedy pierwsze zęby trzonowe stałe mogą wyrzynać się w miejscu przedwcześnie usuniętych zębów mlecznych. Będą się one samoistnie przesuwać ku przodowi, zajmując tym samym miejsce innym.
- Stłoczenia późne (trzeciorzędowe). Pojawiają się one przy pełnym garniturze zębów stałych, kiedy zachodzi tzw. resztkowy wzrost kości. Kiedyś uznawano, że ich przyczyną są zęby mądrości, ale ta teoria nie znalazła potwierdzenia. Stłoczenia trzeciorzędowe są relatywnie rzadkie.
Jak rozpoznać stłoczenie zębów?
Objawem sygnalizującym stłoczenia zębów są nienaturalnie krzywe zęby. Kiedy miejsca w łuku zębowym jest niewiele, zęby nachodzą na siebie, ustawiając się pod niewłaściwym kątem. Mogą na siebie nachodzić, wychylać się do przodu lub do tyłu, co spowoduje szereg wad estetycznych. W niektórych przypadkach może nawet dochodzić do obrócenia zęba wokół osi pionowej.
Objawy stłoczenia zębów
Stłoczenia zębów mogą objawiać się nieprawidłowym połykaniem, zaburzeniem funkcji wokalnych albo problemami z oddychaniem (oddychanie przez usta). Widoczne są także zmiany estetyczne w obrębie twarzoczaszki, ponieważ stłoczone zęby zaburzają symetrię twarzy.
Przyczyny stłoczenia zębów
Stłoczenie zębów jest zmianą ewolucyjną dotyczącą całej populacji, więc w ich powstawaniu niebagatelną rolę odgrywa komponent genetyczny. Dotyczy to jednak przede wszystkim stłoczenia pierwotnego. Warto też wspomnieć o innych przyczynach:
- zbyt szybkie usunięcie kła lub mlecznych trzonowców, co sprzyja niepoprawnemu wyrzynaniu się dalszych trzonowców łuku zębowego zębów stałych;
- resztkowy rozrost żuchwy;
- opóźnione wyrzynanie się ósemek (a niekiedy – w ogóle ich wyrzynanie się, bez względu na czas).
W mniejszym stopniu za stłoczenie zębów mogą odpowiadać nawyki wieku dziecięcego: utrzymanie niemowlęcego wzorca przełykania (nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, czy jest ono jedynie skutkiem, czy może być przyczyną stłoczenia zębów) lub ssanie kciuka.
Skutki nieleczonego stłoczenia zębów
Stłoczenia zębów – zarówno stłoczenia pierwotne, jak i stłoczenia wtórne – powodować mogą liczne problemy w jamie ustnej.
- Utrwalona wada estetyczna.
- Mogą zwiększać ryzyko próchnicy i przyspieszać jej przenoszenie się między zębami, ponieważ stłoczenia zębów zdecydowanie utrudniają utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej.
- Mogą pośrednio – poprzez wykształcenie nieprawidłowych nawyków – wywoływać inną wadę zgryzu.
- Nieprawidłowe ułożenie zębów może prowadzić do utraty kości lub ich osłabienia, jako że nie są one poddawane prawidłowemu obciążeniu czynnościowemu.
- W skrajnych przypadkach zęby mogą zostać rozchwiane i łatwo wypadać.
- Konsekwencją stłoczenia zębów są wady wymowy, problemy z oddychaniem lub nawet zwiększone ryzyko powstawania niewielkich ranek w jamie ustnej.
Stłoczenie zębów – leczenie
- Podstawową metodą leczenia stłoczenia zębów jest korekta ich ułożenia za pomocą aparatu ortodontycznego. W przypadku dzieci może to być aparat ortodontyczny zdejmowany, u dorosłych stały.
- Można u niektórych pacjentów zastosować specjalny utrzymywacz przestrzeni, który zapobiegnie przesuwaniu się zębów stałych.
- W niektórych przypadkach konieczne jest usunięcie niektórych zębów, aby pozostałe mogły fizycznie zmieścić się na łuku zębowym.
- Niewielkie stłoczenia zębów można leczyć przez stripping (szlifowanie) lub wychylenia korekcyjne, nieco większe przez dystalizację (rozszerzenie szczęk, czyli przesunięcie bocznych części łuku zębowego ku tyłowi).
Uśmiechnij się! Wiemy, jak Ci pomóc!
Niezależnie od rodzaju wady zgryzu i jej rozległości, może ona skutecznie odebrać chęć do uśmiechania się. Pomożemy Ci uporać się z problemem nachodzących na siebie zębów. Dobierzemy aparat ruchomy lub stały, przeprowadzimy procedurę rozbudowy łuku zębowego, usuniemy zęby, jeśli to będzie konieczne – słowem, zrobimy wszystko, żeby zadbać o zdrowie jamy ustnej. Umów się na konsultację, a my przygotujemy rozbudowany plan leczenia, który przywróci piękny uśmiech na Twojej twarzy.
