Protezy to wszystkie uzupełnienia protetyczne wykonane specjalnie dla konkretnego pacjenta, a które mają mu pomóc znów się szeroko uśmiechnąć. Przede wszystkim jednak mają znaczenie stricte funkcjonalne.
Czym są protezy zębowe?
Protezy zębowe to spora grupa bardzo różnorodnych uzupełnień służących do wypełnienia brakujących pojedynczych zębów lub większej ich ilości. Są to rozwiązania zindywidualizowane, a więc dostosowane do potrzeb konkretnego pacjenta nie tylko pod względem wielkości, ale także estetyki. Mogą być wykonane z różnych materiałów, będą różniły się ceną, trwałością i sposobem osadzania w jamie ustnej. Protezy zębowe stosuje się w celu przywrócenia wszystkich funkcji jamy ustnej, w tym przede wszystkim żucia i wokalizacji.
Rodzaje protez zębowych
Podstawowa linia podziału protez zębowych wynika z możliwości ich samodzielnego zdjęcia lub nie. Protezy zębowe stałe do założenia i zdjęcia wymagają specjalistycznych narzędzi i dużej wiedzy, natomiast protezy ruchome całkowite i częściowe pacjent może zdjąć i wielokrotnie zakładać samodzielnie.
Z wymienionych poniżej typów warto zwrócić uwagę na protezy overdenture – stanowią one połączenie elementów protez stałych i ruchomych, więc ich zaszeregowanie do protez ruchomych jest raczej kwestią konwencji.
Protezy ruchome
Ruchome protezy stosuje się zarówno w przypadku bezzębia, jak i przy ograniczonej utracie uzębienia. Taka proteza zębowa powinna być odpowiednio dopasowana i można ustalić jej położenie w jamie ustnej za pomocą specjalnych kremów mocujących. Niektóre z nich przenoszą siły na śluzówkę i zęby, inne w większości na zęby.
Protezy akrylowe częściowe i całkowite
Najtańsze i najpopularniejsze protezy zębowe. Na swoją popularność zasłużyły głównie tym, że są to uzupełnienia refundowane z NFZ.
Zalety
- Niska cena i krótki czas wykonania.
- Niewielkie koszty naprawy uszkodzeń.
- Poprawna estetyka.
- Możliwość wyrobienia w maksymalnej liczbie punktów protetycznych.
- Łatwość utrzymania w czystości i niewielki wpływ na higienę jamy ustnej.
Wady
- Ograniczona trwałość i duża wrażliwość na przenoszenie sił żucia.
- Wrażliwość na pęknięcia zmęczeniowe.
- Estetyka pogarszająca się z biegiem czasu.
- Potencjalnie największy dyskomfort noszenia protezy.
Protezy elastyczne
Stworzone jako alternatywa dla protez akrylowych, wyglądają od nich lepiej i zwykle są wygodniejsze, ale droższe.
Zalety
- Większy komfort niż w przypadku protez akrylowych.
- Zwiększona odporność na uszkodzenia.
- Estetyczny wygląd nawet po dłuższym czasie.
- Niewielka waga.
Wady
- Brak możliwości zastosowania w całkowitym bezzębiu.
- Stosunkowo wysoka cena przy wciąż ograniczonej trwałości.
- Wybór kilku podtypów o różnych właściwościach utrudniający rozpoznanie dostępnych wariantów.
Protezy overdenture
Specyficzne rozwiązania o wysokiej konfigurowalności, łączące uzupełnienia stałe i ruchome.
Zalety
- Możliwość stworzenia praktycznie dowolnej kombinacji uzupełnień dopasowanej do potrzeb pacjenta.
- Możliwość ograniczenia kosztów w stosunku do niektórych innych metod.
- Wysoki komfort noszenia.
- W dłuższej perspektywie obniżenie kosztów związanych z wymianą tylko wybranych elementów protezy.
Wady
- Relatywnie wysoki koszt.
- Konieczność odbycia kilku wizyt w celu przygotowania uzupełnienia, a często także wykonania dodatkowych zabiegów w jamie ustnej.
Protezy szkieletowe
Niewielka i lekka częściowa ruchoma proteza zębowa o zwiększonej elastyczności. Stosunkowo tania, a przy tym zapewniająca dość wysoki komfort.
Zalety
- Zdecydowanie większy komfort niż w przypadku akrylu, a także niektórych materiałów elastycznych.
- Przenoszenie siły żucia na zęby, a w mniejszym stopniu na błonę śluzową.
- Relatywnie krótki czas przygotowania i łatwe naprawy.
Wady
- Możliwość założenia tylko w niektórych przypadkach braków częściowych.
- Cena wyższa niż protez akrylowych, ale niekoniecznie równie wyraźnie większa trwałość.
- Ryzyko większego dyskomfortu, jeśli proteza zębowa nie będzie idealnie dopasowana.
Protezy stałe
Protezy zębowe stałe są zakładane w gabinecie stomatologicznym i tylko stomatolog może je usunąć. Najczęściej można w ten sposób uzyskać lepsze dopasowanie anatomiczne, ale jeśli się tego nie zrobi poprawnie, to można doprowadzić do powstania zmian chorobowych w jamie ustnej.
Korony i mosty
W obu przypadkach mowa o odbudowie korony zęba, ale kolejno pojedynczego lub co najmniej trzech obok siebie.
Zalety
- Maksymalnie precyzyjne odtworzenie powierzchni zębów, a przez to pełne odzyskanie funkcji i estetycznego wyglądu.
- Możliwość dostosowania koloru odbudowy do koloru zębów pacjenta.
Wady
- Niektóre mają ograniczoną przezierność i to wpływa negatywnie na estetykę.
- U niektórych pacjentów twarde korony i mosty mogą przyspieszać ścieranie powierzchni własnych zębów.
Licówki
Niewielkiej grubości płytki mocowane do licowej części siekaczy i kłów stosowane w przypadku ukruszeń, pęknięć lub ze względów estetycznych.
Zalety
- Prosta, nieinwazyjna odbudowa.
- Możliwość nie tylko odzyskania, ale nawet poprawy estetyki uśmiechu.
- Relatywnie niska cena.
Wady
- Możliwość odbudowania tylko niewielkich ubytków na własnych zębach.
- Ograniczona wytrzymałość mechaniczna.
Implanty zębowe
Skomplikowane, wieloelementowe odbudowy mocowane bezpośrednio w kości żuchwy lub szczęki. Dają największe szanse odzyskania pełnej funkcji własnych zębów.
Zalety
- Bardzo wszechstronna metoda odbudowy łuków zębowych – zarówno całościowo, jak i w części.
- Bardzo duża trwałość, wytrzymałość mechaniczna i jednocześnie dobre dopasowanie biologiczne.
- Możliwość uzyskania doskonałego efektu estetycznego.
Wady
- Dość długa lista przeciwwskazań.
- Konieczność odbycia kilku wizyt i opracowania w znieczuleniu miejscowym.
- Wysoki koszt i brak możliwości refundacji.
Czym kierować się w wyborze protezy zębowej?
- Decyzję o wyborze konkretnego typu protezy powinny poprzedzić konsultacje ze stomatologiem, który przedstawi wady i zalety poszczególnych rozwiązań.
- Podstawowym kryterium wyboru będzie wielkość i lokalizacja ubytków, bo to pozwala na przykład dobrać mniej estetyczne, ale trwalsze protezy na tylne części łuków, a maksymalnie estetyczne i droższe do przodu.
- Ważna jest trwałość, bo im droższa proteza, tym bardziej kosztowne będą nie tylko jej wymiany, ale i ewentualne naprawy po okresie gwarancyjnym.
- Czynnikiem, którego nie można zaniedbać, jest komfort użytkowania. Najtańsze protezy często pod tym względem wypadają bardzo słabo i to właśnie stanowi powód zakupu lepszych, choć droższych wariantów.
- Cena też jest istotna, ale zdecydowanie nie powinna stanowić głównego kryterium wyboru. Można zwrócić na nią baczniejszą uwagę przy porównywaniu protez podobnych pod względem funkcjonalnym.
- Sposób mocowania, choć jest standaryzowany, może wpływać na komfort noszenia różnego typu uzupełnień i będzie też decydował o tym, jakie obciążenia w praktyce protezy zębowe będą mogły znosić bez uszkodzeń.
Istotne jest, aby przy doborze protez zwrócić uwagę na materiał, z którego są wykonane, bo niektóre z używanych (szczególnie część stopów metali) może nie być w pełni biozgodna, co objawia się dodatkowym dyskomfortem u pacjenta.
Bez względu na wybrany typ protezy, konieczne jest też skupienie się na wyborze dobrego specjalisty – najlepsza proteza zębowa, jeśli będzie kiepsko dopasowana, nie spełni swojego zadania.
Czy protezy są refundowane przez NFZ?
Tak, choć w ograniczonym zakresie. Przepisy mówią wprost o refundacji, jeśli chodzi o uzupełnienie braków zębowych przy pomocy protezy częściowej wyłącznie z prostymi doginanymi klamrami w zakresie 5-8 brakujących zębów w jednym łuku zębowym oraz protezy całkowite.
Szczegóły są oczywiście nieco bardziej skomplikowane, ale w skrócie – refundowany jest raz na pięć lat zakup przeważnie najtańszych, najprostszych, ale już nie najtrwalszych czy najbardziej estetycznych protez, więc koniec końców wielu pacjentów w gabinecie stomatologicznym decyduje się na zakup lepszej protezy z własnych środków.
Ile może kosztować proteza zębowa?
Ceny protez zębowych są bardzo zróżnicowane i zależą od konstrukcji, stopnia skomplikowania, materiałów i wielu innych czynników.
- Za pojedyncze korony płaci się od 1600 (z podbudową metalową) do 3200 złotych (korona ceramiczna).
- Mosty na podbudowie metalowej to od 3000 (o metalowej konstrukcji) do 4-5 tysięcy (pełnoceramiczne)
- Protezy szkieletowe kosztują od 500 do 5000 złotych w zależności od stopnia rozbudowania.
- Protezy akrylowe kosztują od 600 do 1200 złotych, protezy nylonowe nieco więcej, a protezy akrylowe częściowe od 300 do 800 złotych.
- Koszt protezy overdenture może wynieść do kilku tysięcy złotych w zależności od liczby wykonanych uzupełnień i typu mocowań.
- W przypadku uzupełnień na implantach całkowity koszt może wynieść do kilkunastu tysięcy złotych w zależności od ilości implantów i tego, czy na nich rozpinane będą dodatkowe uzupełnienia, czy wystarczy odbudować pojedynczy ząb,.
Nie da się stworzyć wyczerpującego cennika, bo koszt „sztucznych zębów” zależy od zbyt wielu czynników. Trudno nawet powiedzieć, że protezy częściowe są tańsze od całościowych, bo ich konstrukcja może być bardziej skomplikowana, a to jeden z najważniejszych czynników wpływających na koszt protezy zębowej.
Protezy zębowe w HCentrum Stomatologicznym Jasińscy
W HCentrum wiemy, że zdrowe zęby to nie wszystko. Protezy są ważne nie tylko ze względów estetycznych, choć i tego nie można bagatelizować. Umów się na wizytę, przyjdź i porozmawiaj ze stomatologiem na temat rozwiązań, które będą najlepsze dla Ciebie.
