Czym jest zapalenie miazgi zęba? To konsekwencje nieleczonej, zaawansowanej infekcji próchniczej. Stan zapalny miazgi zęba można rozpoznać po podstawowym objawie: to silny ból, początkowo pulsujący, z czasem ciągły, narastający podczas spożywania niektórych pokarmów. Nieleczone zapalenie miazgi zęba może prowadzić do martwicy miazgi.
Co to jest zapalenie miazgi zęba?
Zapalenie miazgi zęba dotyka najgłębszą strukturę zęba: miazgę. Określana jest ona potocznie jako nerw. To jedyny ukrwiony i unerwiony obszar zęba, co oznacza, że zapalenie miazgi zęba wiąże się z najsilniejszym bólem. Miazga zębowa reaguje na bodźce (temperatura, dotyk) i odżywia ząb. Znajduje się pod szkliwem i zębiną.
Ta choroba wynika z zaawansowanej próchnicy, ale może do niego dojść także w wyniku uszkodzenia mechanicznego — złamania, zwichnięcia, innego urazu, w wyniku którego dochodzi do odsłonięcia miazgi zębowej. Pacjent doświadcza silnego bólu, często opornego na podstawowe leki. Może wystąpić gorączka czy migrena. Uporczywy ból nasila się podczas posiłków.
Leczenie zależy od stopnia zaawansowania stanu zapalnego. Jeśli stan wnętrza zęba jest umiarkowany, można zastosować nieinwazyjne leczenie. Jeśli jednak stan zapalny jest nieodwracalny, jedyne rozwiązanie to leczenie endodontyczne (kanałowe), polegające na usunięciu miazgi z komory zęba i oczyszczeniu kanałów.
Proces zapalny może postępować, jeśli leczenie zapalenia miazgi zęba nie zostanie wdrożone. Może prowadzić do poważnych powikłań, zaczynając od martwicy, skutkującej zgorzelą, a kończąc na rozsianiu infekcji, co prowadzi do takich schorzeń jak zapalenie płuc, zapalenie stawów czy ropień mózgu.
Jakie są przyczyny zapalenia miazgi zęba?
Ze względu na to, czym jest zapalenie miazgi zębowej, wyróżniamy dwie podstawowe przyczyny: próchnicę i urazy. Poniżej zawarliśmy przyczyny tej przykrej choroby:
- zaawansowana próchnica,
- głębokie uszkodzenia mechaniczne tkanki zęba,
- niedostateczna dbałość o higienę jamy ustnej,
- predyspozycje genetyczne,
- promieniowanie (w tym podczas leczenia chorób nowotworowych),
- nadmierne szczotkowanie,
- niedobory,
- choroby krwi,
- złe nawyki żywieniowe.
Niezależnie od podłoża, objawy zapalenia miazgi zęba są zbliżone, a stan zapalny wymaga wdrożenia leczenia.
Jakie są główne objawy zapalenia miazgi zęba?
Miazga zęba składa się z nerwów, naczyń krwionośnych i komórek łącznotkankowych. Z tego powodu zapalenie miazgi zęba jest dotkliwe dla pacjenta. Objawy to:
- pulsujący ból zęba, z czasem utrudniający funkcjonowanie,
- ból zęba podczas spożywania gorących posiłków,
- wrażliwość na słodkie potrawy,
- zaczerwienienie,
- obrzęk,
- tkliwość zęba,
- migrena,
- gorączka.
Z czasem może być trudno uśmierzyć ból zęba. Zdarza się, że niesteroidowe leki przeciwzapalne dostępne bez recepty nie pozwalają na zahamowanie bólu. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest leczenie.
Czy zapalenie miazgi powoduje ból zęba?
Tak, w zapaleniu miazgi zęba typowym objawem jest trudny do zniesienia ból. Może on być oporny na leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Wraz z postępem procesu zapalnego ból jest coraz intensywniejszy.
Jakie rodzaje zapalenia miazgi zęba wyróżniamy?
Wczesna reakcja na dolegliwości bólowe pozwala na zastosowanie nieinwazyjnego leczenia. W związku z zapaleniem miazgi zęba wyróżniamy dwa typy tej choroby: jej odwracalną i nieodwracalną postać.
Odwracalne zapalenie miazgi zęba
Stan zapalny w miazdze zęba może być odwracalny. Miazga zębowa ma zdolność regeneracji. Jeśli doprowadzimy do wyleczenia stanu zapalnego miazgi, choroba może się cofnąć. Wymaga to jednak szybkiej interwencji.
Nieodwracalne zapalenie miazgi zęba
Jeśli nie wdrożymy leczenia zapalenia miazgi zęba na wczesnym etapie, zauważymy, że coraz trudniej jest uśmierzyć ból. Wówczas stan zapalny miazgi zębowej staje się nieodwracalny. Choroba wymaga jak najszybszego wdrożenia leczenia endodontycznego. Próchnica może się rozsiewać na inne zęby. Jeśli nie zostanie przeprowadzony zabieg, możliwe są takie konsekwencje jak martwica miazgi, zgorzel, ropień czy infekcja w obrębie dróg oddechowych, stawów, a nawet innych organów.
Jak leczyć zapalenie miazgi zęba?
W leczeniu zapalenia miazgi zęba kluczowe jest określenie czy proces zapalny w jamie ustnej jest nadal odwracalny, czy już wymaga leczenia kanałowego. Jak leczyć stan zapalny zęba? Gdy atakuje głębokie struktury, nadal można uratować ząb. Zapalenie miazgi nie zawsze oznacza leczenie kanałowe, ale nie przejdzie samo bez wdrożenia odpowiednich procedur.
Leczenie odwracalnego zapalenia miazgi zęba
Celem jest zachowanie żywej miazgi zębowej. Ząb jest dokładnie oczyszczany z próchnicy, a jego dno pokrywa się specjalistycznym preparatem, który wspiera regenerację miazgi. Opatrunek leczniczy zakładany przed wypełnieniem ubytku kompozytem pobudza miazgę do procesów naprawczych. Można zastosować leczenie farmakologiczne. Usunięcie ogniska próchnicowego i wyleczenie zęba pozwalają na jego zachowanie w jamie ustnej.
Leczenie kanałowe nieodwracalnego zapalenia miazgi zęba
Leczenie kanałowe to zabieg inwazyjny, wykonywany wyłącznie w znieczuleniu miejscowym. Celem jest usunięcie miazgi zębowej tak zainfekowanej przez bakterie, że nie ma ona już możliwości regeneracji. Lekarz oczyszcza komorę zęba i usuwa zainfekowane tkanki z kanałów. Następnie wypełnia je materiałem zastępczym. Zabieg kończy się wypełnieniem ubytku i zamknięciem otwartej tkanki.
Jako że w procesie stanu zapalnego miazgi dochodzi do znacznego rozpadu tkanek, może być konieczne założenie korony protetycznej, w innych wypadkach wystarczy plomba. Ząb po leczeniu endodontycznym jest martwy. Może zmienić kolor — możliwe jest zastosowanie preparatu wybielającego już w trakcie leczenia.
Jak wygląda diagnostyka miazgi zęba?
Sprawdź, jakie metody diagnostyczne stosuje się w zapaleniu miazgi:
- oględziny,
- wywiad,
- RTG.
Stomatolog może trafnie ocenić zapalenie miazgi zęba po stanie innych struktur, jednak zdjęcia rentgenowskie dają najpewniejszą diagnozę.
Zapalenie miazgi zęba – powikłania
Zapalenie miazgi może prowadzić do takich powikłań jak:
- stan zapalny okostnej,
- ropnie,
- infekcje przyzębia,
- torbiele,
- degeneracja tkanek kostnych w okolicy korzeni,
- rozsianie infekcji na pozostałe zęby,
- choroby ogólnoustrojowe.
Z tego powodu nie wolno zwlekać z wdrożeniem leczenia.
Jak zapobiegać zapaleniu miazgi zęba?
Zapobieganie zapaleniu miazgi zęba to przede wszystkim właściwa higiena jamy ustnej. Należy pamiętać o myciu zębów przynajmniej dwa razy dziennie, zwłaszcza przed snem. Istotne jest też nitkowanie i stosowanie płynów do płukania. Pamiętajmy o odpowiedniej diecie — unikaniu cukrów prostych i napojów słodzonych.
