Odbudowa zęba polega na uzupełnieniu brakujących tkanek poprzez zastosowanie wybranej metody. Podstawowe wskazania to próchnica, urazy (w tym wypadku leczenie pozwala na uratowanie zęba), zaburzenia rozwojowe czy defekty kształtu i koloru. Dentyści korzystają z materiałów kompozytowych, na włóknie szklanym i innych. Dobór metody odbudowy korony zęba zależy od czynników takich jak stopień uszkodzenia zęba, grubość tkanki, warunki zgryzowe, wreszcie od — co także ma znaczenie — możliwości finansowych pacjenta.
Co to jest odbudowa zęba?
Odbudowa zęba ma na celu zastąpienie zniszczonych tkanek własnych wybranym materiałem. Umożliwia przywrócenie funkcji żucia, mówienia i gryzienia. Innym efektem jest poprawa estetyki uśmiechu, co ma znaczenie zwłaszcza przy rozległych uszkodzeniach w obszarze zębów przednich. W niektórych przypadkach to jedyny sposób na trwałe utrzymanie zęba w zębodole.
Odbudowa zęba jest istotna dla zachowania prawidłowych warunków zgryzowych. Kiedy dochodzi do uszkodzenia zęba na skutek zaawansowanej próchnicy, odbudowa i wzmocnienie tkanek zapobiega ekstrakcji, a co za tym idzie — zmianom atroficznym.
Trudno odpowiedzieć na pytanie, ile wytrzyma odbudowany ząb. Zależy to od stopnia uszkodzenia, kondycji tkanek okołowierzchołkowych i zastosowanej metody. Poszczególne techniki i materiały cechują się różną wytrzymałością.
Dlaczego zęby wymagają odbudowy?
Odbudowa zęba jest niezbędna, jeśli zęby są osłabione po leczeniu kanałowym. Leczenie kanałowe zęba sprawia, że staje się on martwy, w wyniku czego jest bardziej podatny na uszkodzenia. Następny powód to rozległe zmiany próchnicze. Po ich wyleczeniu ubytki mogą być na tyle duże, że dochodzi do znacznego pogorszenia funkcjonalności i estetyki zęba.
Kolejny powód to uszkodzenia mechaniczne. Pęknięcia szkliwa czy złamania są stanem nieodwracalnym. Warto przeprowadzić odbudowę zębów po urazach, by przywrócić ich wytrzymałość. Dodatkowo zdarzają się niedorozwoje szkliwa. W zależności od lokalizacji zęba takie wady rozwojowe mogą być mniej lub bardziej widoczne i często są nieestetyczne.
Po czym poznać, że potrzebujemy odbudowy zęba?
Odbudowa korony zęba lub jego wzmocnienie może być jedynie potrzebą estetyczną pacjenta, ale też, co zdarza się równie często, koniecznością po wcześniejszych uszkodzeniach. Warto zwrócić uwagę na sygnały takie jak:
- nieestetyczny kolor,
- zaburzony kształt zęba,
- pogorszenie funkcjonalności żucia, gryzienia i mówienia, nieprawidłowe obciążenie kości szczęki,
- zmniejszony komfort w jamie ustnej,
- słabość zęba,
- ząb po leczeniu kanałowym.
W zależności od źródła defektu i stopnia zniszczenia zęba stosowane są odpowiednie rozwiązania. Jeśli problemem jest nieestetyczny kształt po ukruszeniach, można zastosować odbudowę za pomocą materiału kompozytowego, ale jeśli powodem są głębokie zmiany próchnicze czy złamanie, potrzebna może być np. odbudowa zęba na korzeniu.
Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzenia zębów?
Poniżej wymieniamy najczęstsze przyczyny uszkodzeń uzębienia:
- próchnica — nieodpowiednia dieta, niedostateczna higiena jamy ustnej, niestosowanie profilaktyki (skaling i piaskowanie zębów), palenie papierosów,
- urazy mechaniczne — wypadki, kontuzje, intensywne gryzienie, bruksizm,
- kwasowa erozja szkliwa — osłabienie szkliwa w wyniku nadmiernego spożycia kwasów (owoce cytrusowe, kwaśne jabłka, napoje gazowane) i niedostatecznej higieny jamy ustnej,
- wady rozwojowe szkliwa — czynniki genetyczne i osobnicze.
Z tych powodów pacjenci zgłaszają chęć odbudowy zęba. Każdy z tych problemów wymaga nieco innych rozwiązań i odpowiedniego przygotowania do leczenia.
Wskazania do odbudowy zębów
Wskazania do odbudowy zęba lub nawet rekonstrukcji zęba to:
- złamania,
- pęknięcia szkliwa,
- kwasowa erozja szkliwa,
- zmiany próchnicze o różnym stopniu,
- leczenie kanałowe,
- nieestetyczny kształt i kolor zębów,
- niedorozwoje szkliwa.
W praktyce najczęściej spotykamy się ze skutkami zaawansowanej próchnicy.
Jakie są dostępne metody odbudowy zęba?
Poniżej przedstawiamy podstawowe metody odbudowy zębów. Wielu pacjentów zastanawia się, ile kosztuje odbudowa zęba. Na to pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Każda z nich wymaga innego przygotowania, materiałów i nakładów pracy. Wyraźnie wpływa to na finanse. Cena odbudowy zęba kompozytem jest niska, gdyż nie wymaga przygotowania indywidualnego wypełnienia w laboratorium, droższym rozwiązaniem są najbardziej estetyczne korony pełnoceramiczne, a szczególnie dużych finansów będzie wymagać korekta licznych defektów wizualnych uzębienia poprzez zastosowanie licówek.
Proces odbudowy zęba wymaga jego wcześniejszego wyleczenia. W zależności od wybranej metody, samo wykonanie odbudowy korony zęba może odbyć się w ciągu jednej wizyty w gabinecie lub wymagać zlecenia przygotowania idealnie dopasowanej odbudowy w laboratorium protetycznym.
Odbudowa zęba materiałem kompozytowym
Kompozyt to specjalistyczna żywica, dająca się dobrze dostosować do sąsiednich zębów pod względem kształtu i koloru. Wypełnienie kompozytowe umieszcza się na powierzchni zębów w obszarze wolnym od próchnicy, formuje i utwardza. Przy większych ubytkach można je optymalnie uformować poza jamą ustną pacjenta. Atutem tej metody odbudowy zębów tą metodą jest niska cena. Co istotne, wystarczy jedna wizyta w gabinecie stomatologicznym, by stworzyć odbudowę.
Wypełnienie kompozytowe stosuje się w przypadku ubytków próchnicowych, wad rozwojowych szkliwa, pęknięć szkliwa i innych urazów mechanicznych, a nawet niezadowolenia z koloru czy kształtu. Odbudowa zęba kompozytem ma jednak niestety niską żywotność, szacowaną na około 5 lat.
Korona protetyczna
Taka odbudowa zęba jest stosowana w przypadku znacznego stopnia uszkodzenia zęba, w szczególności na skutek rozległych ubytków próchnicowych. To uzupełnienie stałe, co oznacza, że nie zdejmuje się go na noc, a usunięcie lub wymianę może przeprowadzić jedynie stomatolog.
Korona protetyczna może być zamocowana na oszlifowanej uprzednio koronie zęba. Jeśli korzeń pozostaje zdrowy, także on może stać się podporą dla korony protetycznej. Kiedy nie można odbudować zęba na korzeniu? Odbudowa zęba na korzeniu może być niemożliwa w przypadku znacznego uszkodzenia jego tkanek w wyniku zmian próchniczych.
Korony protetyczne wykonuje się z kompozytu, tlenku cyrkonu, ceramiki i innych materiałów. Dobór materiału ma wpływ na estetykę uśmiechu zbliżoną do naturalnych, zdrowych zębów. Leczenie protetyczne obejmuje pobranie wycisków, porównanie kolów uzębienia ze wzornikiem i przygotowanie korony lub korzenia. Następnie stomatolog zleca wykonanie korony protetycznej w pracowni. Na kolejnej wizycie mocuje się koronę protetyczną tak, by zachować dobre warunki zgryzowe i komfort w jamie ustnej.
Współczesna stomatologia korzysta z wysokiej jakości materiałów, dzięki którym korona protetyczna może posłużyć przez nawet ponad 15 lat. Może z czasem tracić estetykę — wówczas można ją wymienić. Koszt odbudowy zęba tą metodą różni się w zależności od zastosowanego materiału.
Odbudowa zęba na włóknie szklanym
Odbudowa zęba tą metodą ma wysoką wytrzymałość, wobec czego jest chętnie stosowana przez pacjenta. Wkład koronowo-korzeniowy może być lany lub na włóknie szklanym. Sprawdźmy najpierw, czym jest włókno szklane. Wykonuje się je ze szkła wodnego powstałego z krzemianów sodu i potasu. Cechuje je wysoka trwałość, co ma duże znaczenie dla ochrony zęba martwego.
Po leczeniu kanałowym próchnicy lub po urazach mechanicznych ząb jest wyraźnie słabszy, a jego utrzymanie w zębodole nie jest pewne. W takiej sytuacji dobrym wyborem jest zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego, który umieszcza się w jego wnętrzu po dokładnym oczyszczeniu kanałów. Następnie włókno szklane łączy się z kompozytem, dla którego stanowi ono zbrojenie.
Atutem włókna szklanego jest wysoka trwałość. Odbudowa zęba na włóknie szklanym może być przeprowadzona w ciągu jednej wizyty. Nie wymaga pobrania wycisku. Skutecznie chroni odbudowany ząb przed złamaniem.
Wkład koronowo-korzeniowy lany
W tym wypadku niezbędne jest pobranie wycisku korzenia w gabinecie stomatologicznym i przygotowanie wkładu w laboratorium protetycznym. Wkład lany wykonuje się z metalu i ma zastosowanie w przypadku znacznego stopnia uszkodzenia zęba — podobnie jak w przypadku włókna szklanego, jest zalecany przy uszkodzeniach przekraczających 50 procent. Tę metodę stosuje się po leczeniu kanałowym zmian próchniczych i głębokich urazów mechanicznych.
Wkład koronowo-korzeniowy lany wykonuje się z metali szlachetnych i nieszlachetnych, na przykład złota, srebra, kobaltu, niklu. Dobór materiału zależy od ewentualnych alergii i oczekiwań pacjenta, wpływa również na cenę. Po umieszczeniu wkładu mocuje się koronę protetyczną.
Inlay i onlay
Taka odbudowa zęba jest przygotowywana w laboratorium protetycznym. Inlay i onlay oznacza wkłady i nakładu. Inlay, czyli wkład dokładnie odwzorowuje kształt zęba i jest w nim cementowany, wypełniając wnętrze. Cechuje go wysoka wytrzymałość i dobrze przywraca funkcjonalność żucia. Tej metody odbudowy zębów nie stosuje się na zębach przednich. Onlay jest formą pośrednią między wkładem a koroną protetyczną. Pokrywa również powierzchnie zgryzowe. Wykonuje się go z kompozytu, porcelany i złota, przy czym z tego ostatniego coraz rzadziej.
Licówki
Jeśli naturalna korona zęba prezentuje się źle — z powodu wad rozwojowych, uszkodzeń próchnicowych, zżółknięcia, urazów mechanicznych — możliwe jest zastosowanie licówek, które skutecznie przywracają estetykę uśmiechu oraz funkcjonalność. Mogą być zastosowane w całej jamie ustnej lub tylko na problematycznych zębach.
Licówki są rozwiązaniem nieodwracalnym. Wykonuje się je w laboratorium protetycznym. Możliwe jest doskonałe dostosowanie kształtu i koloru do oczekiwań pacjenta. Pod tym względem są podobne do koron. By jednak je nałożyć, niezbędna jest znaczna ingerencja w strukturę zęba, czyli jego oszlifowanie. Pacjent powinien zdawać sobie sprawę z tego, że licówki z czasem wymagają wymiany. Koszt odbudowy zęba tą metodą jest dość wysoki. Jej atutem jest świetny efekt wizualny. Jeśli zależy Ci na hollywoodzkim uśmiechu, licówki są zdecydowanie rozwiązaniem dla Ciebie.
Czy odbudowa zęba boli?
Odbudowa zębów może wywoływać dyskomfort w zależności od wybranej metody. Zachęcamy, by nie odwodziło to pacjentów od leczenia — zdarza się, że tylko ono zachowanie zęba w zębodole po wcześniejszym osłabieniu urazami lub leczeniem kanałowym.
HCentrum — profesjonalna odbudowa zęba
Jeśli chcesz odbudować ząb, pamiętaj, że kwalifikacje protetyka mają kluczowe znaczenie dla trwałości, funkcjonalności i estetyki efektów. Tworząc naszą klinikę w Gdańsku, poszukiwaliśmy najlepszych protetyków, dlatego w naszym zespole spotkasz lekarzy o przygotowaniu zarówno teoretycznym, udokumentowanym karierą naukową, jak i doświadczeniu praktycznym. Współpracujemy z renomowanymi laboratoriami protetycznymi. Zapraszamy na odbudowę zęba.
